در تمام طول سال، کارآموزان و کارورزان پزشکی عمومی در مرکز آموزشی درمانی روانپزشکی ایران حضور دارند. دورۀ آموزشی ایشان یک ماه است و در این مدت با حفظ اصول حرفه‌ای و اخلاقی از جمله رازداری با ابعاد مختلف سلامت روان و بهبود آن آشنا می‌شوند.
کارآموز و کارورز گرامی خوش آمدید. این صفحه به شما کمک می‌کند این دوره را دلپذیرتر سپری کنید و بیشتر بیاموزید.
فهرست مطالب این صفحه:
برنامه هفتگی
- برنامه هفتگی شما معمولا مطابق جدول زیر است؛ با این حال همیشه درباره آخرین تغییرات برنامه با استادتان و دستیارشان هماهنگ شوید.
- برنامه روزانه آموزشی شما از 8 صبح آغاز می‌شود و تا ساعت 12:30 ظهر ادامه دارد. لطفا به موقع در بیمارستان حاضر شوید تا بدون پرت شدن حواس بیمار و همکاران، با آرامش از برنامه‌هایتان استفاده کنید.
- کارورزان کشیک‌های آخر هفته، ارائه‌دهنده در گزارش صبحگاهی خواهند بود. در هنگام کشیک در این زمینه از دستیار کشیک راهنمایی بگیرید.
- در بخش، تحت نظر استادتان یا دستیارشان آموزش می‌بینید. تلاش کنید فعال باشید و از دانش و مهارت این همکاران ارشد بهره ببرید.
- اگر تمایل دارید موضوع خاصی در کلاس‌های آموزشی به شما آموزش داده شود پس از توافق با سایر دانشجویان درخواست آموزشی گروهتان را به اطلاع معاون آموزشی مرکز برسانید.
درباره تعامل با بیماران
- در مواجهه با بیماران روانپزشکی هم همچون سایر بخش‌ها و بیمارستان‌ها موازین کلی ارتباط حرفه‌ای و انسانی با بیماران را رعایت کنید؛ این اصول، هم اخلاقی هستند و هم کارآمد.
- استانداردهای پوشش حرفه‌ای را رعایت کنید؛ این پوشش به شما کمک می‌کند با بیماران و همراهانشان ارتباطی امن، حرفه‌ای و احترام‌آمیز برقرار کنید و مرزهای بالینی را حفظ کنید.
- پرخاشگری از طرف بیماران به ندرت اتفاق می‌افتد؛ در صورت مواجهه با بیمار پرخاشگر، حفظ ایمنی اولویت دارد. اگر احساس خطر کردید فاصله بگیرید و سپس با مشورت با همکار ارشدتان و در صورت نیاز، با حضور نگهبان بیمارستان به بالین بیمار بازگردید. اگر در این زمینه نگرانی دارید موضوع را با استادتان در میان بگذارید و روش‌های آرام‌سازی را از او بیاموزید.
- در صورت مواجه شدن با درخواست‌های غیربالینی که گاهی توسط برخی بیماران مطرح می‌شود (مانند تقاضای استفاده از تلفنتان یا تهیه وسایل)، ضمن حفظ برخورد حرفه‌ای و همدلانه، درخواستشان را رد کنید. مثلا می‌توانید لحظه‌ای درنگ کنید تا جمله‌شان کامل شود و سپس با آرامش بگویید متاسفانه مطابق قوانین بیمارستان نمی‌توانید خواسته‌شان را عملی کنید. می‌توانید پیشنهاد کنید این نیازشان را با پزشک معالجشان مطرح کنند.
- هنگام تعامل با بیماران قواعد معمول ارتباط انسانی را رعایت کنید؛ مثلا با صدای خیلی بلند یا خیلی آرام صحبت نکنید، به انسان‌ها احترام بگذارید، دست‌هایتان را در جیب یا در پشتتان قرار ندهید، و به صحبت همگان حداقل چند ثانیه گوش دهید.
- در هنگام ویزیت بیماران، واکنش‌هایتان را مدیریت کنید؛ ممکن است یک واکنش کوچک ما به سخن یا رفتار بیمار، رنج بزرگی برای او یا همراهانش ایجاد کند.
- در هنگام ویزیت استفاده از تلفن همراه را به حداقل ممکن برسانید تا احتمال هرگونه نگرانی یا سوءتعبیر - مثلا درباره ضبط صحبت‌ها یا نادیده گرفتن بیمار یا … - را به حداقل برسانید.
- در هنگام ویزیت می‌توانید کتابتان را همراه بیاورید و همزمان با شنیدن صحبت‌های بیمار و همکاران، به قسمت‌های مرتبط مراجعه کنید و با تجربۀ بالینی‌تان تطابق دهید. (بخش منابع آموزشی مفید را ببینید).
- تمامی آنچه در جلسات بالینی و راندهای آموزشی دربارۀ بیماران می‌شنویم محرمانه است و می‌بایست از افشای آن به هر نحوی جلوگیری کنیم.
- ارزیابی سلامت روان انسان‌ها صرفا در هنگام فعالیت حرفه‌ای و صرفا با رضایت ایشان مجاز است. از سنجش سلامت روان افرادی که رسما بیمارتان نیستند خودداری کنید و از واژه‌های روانپزشکی برای توصیف شخصیت منحصر به فرد و چند بعدی انسان‌ها بپرهیزید.
راهنماها، برنامک‌ها، و منابع مفید
منابع مفید و ارزشمند آموزش روانپزشکی برای پزشکان عمومی فراوانند؛ در اینجا به برخی از منابع خوب اشاره شده است. در کتابخانه بیمارستان به این کتاب‌ها دسترسی دارید.
- برنامک معیارهای تشخیصی DSM-5
در این برنامه با جستجوی نام اختلالهای روانپزشکی، معیارهای تشخیصی آنها را مشاهده می‌کنید. دسترسی سریع به معیارها در راندها یا جلسات بالینی به فهم بیمار و به خاطرسپاری معیارها کمک می‌کند. از اینجا برنامک را دریافت کنید.
- چک‌لیست شرح حال و معاینه
در 1 برگه اجزای شرح حال و معاینه روانپزشکی و همچنین علائم و نشانه‌ها و سندروم‌های رایج خلاصه شده‌اند. می‌توانید این برگه را پرینت بگیرید و با کمک آن در راندها یا جلسات بالینی هنگام گوش دادن به بیمار علائم و نشانه‌ها را شناسایی کنید. از اینجا کاربرگ را دریافت کنید.
- دستنامه جیبی روانپزشکی بالینی کاپلان و سادوک
این کتاب، چکیدۀ یکی از شناخته‌شده‌ترین منابع علمی روانپزشکی در جهان است. به کمک آن می‌توانید دربارۀ هریک از مباحث اصلی به سرعت به دانشی کلی و مختصر دست پیدا کنید. از اینجا معرفی این کتاب را ببینید.
- کتاب درسنامه روانپزشکی بالینی و علوم رفتاری
این کتاب هم منبعی برای آموزش نظری روانپزشکی است. از اینجا معرفی این کتاب را ببینید.
- کتاب آموزش روانپزشکی با نمونه‌های بالینی
در این کتاب پس از مقدمه‌ای درباره روانپزشکی و مصاحبۀ روانپزشکی، به نمونه‌های بالینی متعدد از اختلالهای گوناگون پرداخته شده است. از اینجا معرفی این کتاب را ببینید.
- کتاب اورژانس روانپزشکی با نمونه‌های بالینی
در این کتاب که گروه هدف اصلی آن دستیاران روانپزشکی هستند به شرایط اورژانسی از جمله پرخاشگری، خودکشی و مدیریت قربانیان سوانح پرداخته شده است. از اینجا معرفی این کتاب را ببینید.
- کتاب مشاوره روانپزشکی با نمونه‌های بالینی
بخش‌هایی از این کتاب تخصصی برای شما مفید است؛ مثلا فصل‌های «دادن خبر بد» و «مدیریت بیمار رو به مرگ» برای هر پزشکی مفیدند. از اینجا معرفی این کتاب را ببینید.
- برنامک Medscape
این یک برنامۀ مفید برای هر پزشک است. در بخش روانپزشکی با کمک این برنامه می‌توانید به آسانی دوز مناسب داروها و کاربردهای درمانی استانداردشان را پیدا کنید، با کمک محاسبه‌گرهای این برنامه، فاصلۀ QT اصلاح شده را محاسبه کنید، نیمه عمر داروها را بشناسید، و … . از اینجا معرفی این برنامک را ببینید.
- بوکلت پزشک عمومی
این یک راهنمای کاربردی برای ارزیابی و درمان اختلالات سلامت روان مخصوص پزشک عمومی است که توسط دفتر سلامت روانی، اجتماعی، و اعتیاد وزارت بهداشت کشورمان تدوین شده است. این راهنما اقدامات مورد انتظار از پزشک عمومی را به شیوه‌ای ساده و دلپذیر خلاصه کرده است را از اینجا دریافت کنید.
اهداف آموزشی شما
می‌توانید از اینجا کوریکولوم آموزشی کارورزی روانپزشکی ویرایش 1392 را دریافت کنید؛ کوریکولوم کارآموزی نیز شباهت زیادی به آن دارد. این سند شامل اهداف دانشی، نگرشی، و مهارتی، و همچنین تاریخچه، امکانات، مقررات، شرح وظایف، و شیوه‌های ارزیابی فراگیر است.
مطابق این برنامه در پایان دوره چرخشی یک‌ماهه روانپزشکی، از کارورز انتظار می‌رود که بتواند:
- تکنیک‌های مهم و اصول مصاحبه را نام ببرد و آنها را در مصاحبه با بیمار به‌کارگیرد.
- شرح حال یک بیمار روانپزشکی را پس از مصاحبه با او بنویسد.
- علائم شایع اختلالات روانپزشکی را تعریف کند.
- اختلالات اضطرابی، خلقی، انطباقی، سوماتوفرم، جنسی، خواب، مصرف مواد، پسیکوتیک و شخصیت مرزی و نیز وضعیت‌های بالینی کاتاتونیا، دلیریوم و دمانس و اختلالات شایع روانپزشکی اطفال (عقب ماندگی ذهنی، شب‌ادراری و بیش-فعالی) را تشخیص دهد و اصول کلی درمان آنها را نام ببرد.
- شاخص‌های ارگانیک‌بودن علائم در فرد مراجع به سرویس روانپزشکی را نام ببرد.
- ترتیب اقدامات مداخله‌ای در مواجهه با فرد دچار پرخاشگری، آژیتاسیون یا افکار خودکشی را نام ببرد.
- عوارض شایع و عوارض جدی داروهای رایج روانپزشکی را نام ببرد.
- کاربردها و عوارض شایع تشنج‌درمانی (ECT) را نام ببرد.
- انواع روان‌درمانی‌ها و کاربرد آنها را در روانپزشکی نام ببرد.
- اصول آموزش بیمار و خانواده را نام ببرد و پیاده کند.
لطفا پیشنهادهای خود را به صورت مکتوب به آموزش بیمارستان تحویل دهید یا به mahmoodi.iums@gmail.com نامه بفرستید.
آرزومند بهروزی شما
آموزش مرکز روانپزشکی ایران